กำลังจะกลายเป็นเรื่องท้าทายมากขึ้นกับทุกภาคส่วนในอนาคต ไม่ว่าจะเป็นภาคเกษตรกรรม อุตสาหกรรม ค้าปลีก-ค้าส่ง ตัวแทนกระจายสินค้า โลจิสติกส์ และผู้บริโภค

ศ.ดร. ศุภวัจน์ รุ่งสุริยะวิบูลย คณะเศรษฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ได้เปิดเผยเรื่องการเปลี่ยนแปลงเศรษฐกิจไทยด้วยเทคโนโลยี ภายในงานสัมมนาวิชาการประจำปี 2562 ของคณะเศรษฐศาสตร์ ธรรมศาสตร์ (ECON TU Symposium ครั้งที่ 41) ในหัวข้อ “นวัตกรรมพลิกโลก: การเปลี่ยนผ่านและความท้าทายของประเทศไทย” ว่า การเพิ่มผลิตภาพและประสิทธิภาพการผลิตถือเป็นหัวใจสําคัญในการพัฒนาเศรษฐกิจให้เจริญเติบโตอย่างต่อเนื่อง การพัฒนาเศรษฐกิจของไทยก่อนที่จะเปลี่ยนผ่านไปยังยุค Thailand 4.0 ในช่วงระหว่างปี พ.ศ. 2541-2559 โดยได้วัดและแยกค่าการเติบโตผลิตภาพปัจจัยรวมในสาขาเศรษฐกิจทั้ง 4 สาขา ได้แก่ เกษตรกรรม อุตสาหกรรม บริการเอกชน และบรกิารสาธารณะ ออกเป็นองค์ประกอบสําคัญที่ส่งผลต่อการเพิ่มการเติบโตผลิตภาพ ผลการศึกษาพบว่าเศรษฐกิจไทยในช่วงระหว่างปี พ.ศ. 2541-2559 มีอัตราการเติบโตผลิตภาพปัจจัย รวมเฉลี่ยร้อยละ 1.5 ต่อปี การเติบโตผลิตภาพปัจจัยรวมถูกขับเคลื่อนด้วยการเปลี่ยนแปลงเทคโนโลยีที่มีการเติบโตอย่างก้าวหน้าเฉลี่ยร้อยละ 4.2 ต่อปีแต่ถูกฉุดรั้งด้วยการเปลี่ยนแปลงประสิทธิภาพเชิงเทคนิคที่มีการเติบโตอย่างถดถอยเฉลี่ยร้อยละ 2.6 ต่อปี สาขาอุตสาหกรรมเป็นสาขาหลักในการขับเคลื่อนเศรษฐกิจของประเทศในช่วงเวลาดังกล่าว ผลการศึกษายังแสดงให้เห็นว่าการพัฒนาเศรษฐกิจของประเทศที่ผ่านมาเกิดปัญหาการไล่ให้ทันขึ้น หรือกล่าวได้ว่ามีการใช้ทรัพยากรการผลิตต่างๆ อย่างไม่มีประสิทธิภาพ โดยสาขาเกษตรกรรมเกิดปัญหาการขาดแคลนแรงงาน การใช้ที่ดินและสารเคมีที่มากเกินไป รวมถึงการแทรกแซงของภาครัฐผ่านนโยบายอุดหนุนการเกษตร ส่งผลทําให้การผลิตในภาคเกษตรกรรมเป็นไปอย่างไม่มีประสิทธิภาพ ในขณะที่สาขาเศรษฐกิจอื่นๆ ถึงแม้ว่าจะมีจํานวนแรงงานเพิ่มขึ้นแต่ประสบปัญหาด้านคุณภาพของแรงงาน อาทิแรงงานขาดทักษะในการผลิต แรงงานไร้ฝีมือ รวมถึงแรงงานขาดความรู้ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี นอกจากนั้นแล้ว ปริมาณทุนที่ถูกใช้ในแต่ละสาขาเศรษฐกิจมีปริมาณมากเกินไป (Overutilization)

ทั้งนี้ การใช้ทุนที่เพิ่มขึ้นกลับส่งผลให้ผลผลิตที่ได้เพิ่มขึ้นในอัตราที่ต่ำกว่ามาก ถึงแม้ว่าการพัฒนาเศรษฐกิจของไทยจะปรากฏการนําเอาเทคโนโลยีมาใช้เป็นตัวขับเคลื่อนเศรษฐกิจของประเทศที่ผ่านมา แต่การนําเทคโนโลยีมาใช้มีลักษณะเป็นผู็รับเทคโนโลยี (adoptor) ไม่ใช่ในฐานะของผู้คิดค้นนวัตกรรม (innovator) เนื่องจากการลงทุนวิจัยและพัฒนาเทคโนโลยีของประเทศยังอยู่ในเกณฑ์ต่ำเมื่อเทียบกับประเทศต่างๆ

คลิกดาวโหลดเอกสารฉบับเต็ม สัมมนา ‘การเปลี่ยนแปลงเทคโนโลยีและการเพิ่มผลิตภาพของเศรษฐกิจไทย’